Jan Hrebejk jest jednym z najważniejszych czeskich reżyserów, godnym nastepcą Formana i Menzla. W jego filmach, choć bardzo różnorodnych, zawsze można odnaleźć to wszystko, za co cenimy twórczość naszych południowych sąsiadów: fabularną atrakcyjność, stylistyczną lekkość, poczucie humoru i konsekwentne unikanie patosu. Wszystkie te elementy znajdziemy w filmowej trylogii "Ogród rodzinny" z 2017 roku, którą sam reżyser określił jako "największy projekt mego życia". Należy też podkreślić, że wielkim atutem filmów Hrebejka, w tym "ogrodowej" trylogii, są scenariusze, któych autorem jest stały współpracownik reżysera, Petr Jarchovský. W "Ogrodzie rodzinnym" opisał on losy swojej własnej rodziny i zrobił to wspaniale.

Pierwsza część trylogii, "Przyjaciel", jest wojennym melodramatem, rozgrywającym się w realiach okupowanej Pragi. W domu na przedmieściu mieszkają trzy siostry z dwójką dzieci. Mężowie, związani z ruchem oporu, zostali uwięzieni w obozach koncentracyjnych. Tytułowym przyjacielem jest zaprzyjaźniony z rodziną lekarz, Jiří. Wcześniej pomagał uwięzionym, teraz jest im wdzięczny, że go nie wydali Niemcom. Zapewne dlatego zaczyna pomagać siostrom i ich dzieciom, stając się niemal lokatorem w ich domu. Rolę jednej z sióstr, Vilmy, gra ulubiona aktorkę Hrebejka (i moja), Anna Geislerowa, czeska wersja Jessici Chastain. Vilmy, kobiety o niebanalnej urodzie i osobowości, nie łączyło z mężem wielkie uczucie. Nic dziwnego, że przystojny Jiří, uwielbiany przez siostry i dzieci, nie jest jej obojętny. Gdy otrzymuje wiadomość o śmierci męża w obozie, związek tych dwojga wydaje się pewny. Ale, jak twierdzi Woody Allen, "gdy chcesz rozśmieszyć Boga, opowiedz mu o twoich planach na przyszłość"...

Oglądając pierwszą część "Ogrodu rodzinnego" znałem już większość filmów Hrebejka. Jednym bliżej było do komedii ("Święta czwórca, "Niedźwiadek"), innym do thrillera (Niewinność"), zawsze jednak cechowała je pewna lekkość, może nawet powierzchowność, oznaczająca przewagę samej narracji nad kreowaniem klimatu, nastroju, troską o detal. "Ogród rodzinny" przynosi odmianę. To zmiana ciężaru gatunkowego. "Przyjaciel" to już nie tylko filmowa rozrywka, atrakcyjna fabuła i zręczne dialogi. Tutaj ma swoją wagę każdy kadr, każde zdanie. Nie tylko aktorstwo, ale też scenografia, muzyka, tworzą całość tak autentyczną i sugestywną, że przywodziła mi na myśl początek pierwszego "Ojca chrzestnego".

Więcej recenzji na blogu: https://nowerekomendacje.blogspot.com/